|
ماهیت مسئولیت در تربیت از دیدگاه امانوئل لویناس
|
| آزاده بزرگی، خسرو باقری، اکبر رهنما |
|
|
|
چکیده: (15 مشاهده) |
پرورش احساس مسئولیت در افراد یکی از اهداف مهم و مسلم نظام های آموزشی است که به نظر می رسد، در نظام آموزشی ایران، مشکلاتی اساسی در راه نیل به این هدف وجود دارد. از جمله مشکلات موجود می توان به تاکید غالب بر بعد شناختی دانش آموزان، فروکاهش مسئولیت پذیری به پاسخگویی، حضور چشم ناظر یا کنترل گر و بازاری شدن دانش در نظام آموزشی اشاره کرد. مسئولیت از دسته مفاهیم رایج در فلسفه و همچنین در فلسفه تعلیم و تربیت است که ارتباط تنگاتنگی با سیستم تربیتی دارد. از آنجاییکه لویناس نگاه معطوف به دیگری و احساس مسئولیت در برابر دیگری را در کانون توجه خود قرار داده است، به نظر می رسد نگاه وی می تواند نقطه آغازین خوبی برای وارد کردن مقوله مسئولیت در تعلیم و تربیت قرار گیرد. لویناس بر این نظر است که در اولین ارتباط با دیگری، مسئولیتی در برابر وی شکل می‌گیرد که منجر به نوعی احساس ایثار، بدون توقع هر پاداشی می شود، زیرا دیگری به من ارجحیت دارد. لویناس یاددهی را به منزله رابطه با دیگری، می داند. از نظر وی یاددهی منعکس کننده مواجهه با چهره دیگری است. به عبارت دیگر، یاددهی به معنای عرضه خود بر دیگری است که دیگری فراتر از خود است. باید توجه داشت بر اساس نگاه لویناس، یاددهی و یادگیری مبتنی بر دستور العمل های تجویزی نیست، بلکه ارتباطی اخلاقی است که این ارتباط برآمده از وجود خود و دیگری است که ارتباطی چهره به چهره دارند. دانش آموزانی که بر اساس این سیستم تربیت می شوند، دیگر نسبت به دیگران بی تفاوت نیستند و با دیدی منتقدانه در صدد اخذ تصمیم های عاقلانه و همچنین ایجاد راه حل های مناسب برای مسائل زندگی خود و دیگران خواهند بود.
|
|
| واژه‌های کلیدی: مسئولیت، لویناس، تربیت، خود، دیگری |
|
|
متن کامل [PDF 3211 kb]
(6 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
روان‌شناسی تربیتی
دریافت: 1402/12/2 | پذیرش: 1397/10/10 | انتشار: 1397/10/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
