خاطره ولی خانی، اکبر صالحی، سید مهدی سجادی،
دوره ۲، شماره ۷۱ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تحلیل انتقادی گفتمان صلح جهانی در کتب درسی نظام آموزشی ایران با تکیه بر نظریهی هویت‌یابی لاکلا و موف است. به همین منظور، کتب درسی میان سال‌های ۱۳۵۷-۱۳۹۲ (دورهی ابتدایی و دبیرستان دورهی اول) مورد تحلیل قرار گرفته است. این مقاله، با روش ترکیبی تحلیل گفتمان فرکلاف، لاکلا و موف و با محوریت سؤال‌های ذیل، انجام شده است: جایگاه گفتمان صلح جهانی در اسناد آموزشی این دوران، چه وضعیتی داشته است؟ مواد آموزشی مذبور، درصدد خلق چه سوژه‌هایی هستند؟ گفتمان‌های سیاسی غالب در این دوران، چه نقشی در شکل‌دهی هویت در این سوژه‌ها داشته‌اند؟ یافته‌ها، نشان می‌دهد که گفتمان صلح جهانی در کتب و اسناد آموزشی، به دلیل مرزبندی میان اسلامی و غیر اسلامی، داخلی و خارجی، طرد شده است. فرایندهای قدرت، درصدد خلق سوژه‌هایی مبارز و منتقم با هویت نظامی‌مآب بودهاند. عامل اقناع سوژه‌ها، بدیهی‌سازی ایدئولوژی‌های انقلاب با ماهیت اسلامی است. همچنین محتوای آموزشی با القای ایدئولوژی‌های خاص دفاعی، هویت‌هایی صلح گریز در تمام ابعاد فردی، میان‌فردی، اجتماعی و بین‌المللی را شکل داده است.
